„Boże Narodzenie” w kulturze Majów

Paxcua: Prawdziwe amerykańskie Boże Narodzenie

SZCZĘŚLIWEGO NITZ’ UMPAM Q’IJ, PAXKUA’ DLA CIEBIE I CAŁEJ TWOJEJ RODZINY ŻYCZY CI MAYATECUM ŹRÓDŁO PRAWDZIWYCH MAJÓW

Przy tej okazji chcemy podzielić się z Wami wielkim świętem NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’ prawdziwym Bożym Narodzeniem naszego amerykańskiego kontynentu, które zostało „przebrane” za europejskie Boże Narodzenie w czasie konkwisty. Dla jego przetrwania poprzez ten dokument dokonamy wielkich objawień Majów nigdy nie opowiedzianych publicznie aż do teraz.
Zgodnie z historią i ustną edukacją naszych mędrców i kobiet. Przed przybyciem na nasze ziemie najeźdźców nasze babcie i dziadkowie Majowie nie obchodzili babilońskich i rzymskich świąt Bożego Narodzenia; zostały one przyniesione na nasze ziemie przez katolików, którzy przybyli z najeźdźcami.
Nasi mezoamerykańscy przodkowie obchodzili w tym czasie roku Haab’ (świeckiego, rolniczego kalendarza Majów liczącego 365 dni), wielkie święto NITZ UPAM Q’IJ, PAXKUA’.

Jeśli tak, to czym jest Nitz’ Upam Q’ij, Paxkua’?
Otóż po pierwsze: NITZ’ UPAM Q’IJ oznacza dosłownie: Małe Dni, ale jednocześnie oznacza: Przesilenie Zimowe, a po drugie PAXKUA’ to nie Pascha; choć słowo to brzmi jak Pascha żydowskie święto wyjścia Izraela z niewoli egipskiej, ale nią nie jest; PAXKUA’ to nazwa Majów, która składa się z dwóch majańskich słów PAX i KUA lub K’UWA’.

PAX, oznacza bęben i muzykę, a KU’ lub KUA’ to skrót od nazwy JUNAB’ KU’ lub JUNAJ PU’; czyli Ajaw i Słońce, razem dwa słowa PAX i KUA’ oznaczają dosłownie święto bębna i muzyki Kinich Ajaw, Słońca. Ale ma również inne wielkie znaczenie, które brzmi: Nasz pokarm Pax, ponieważ KUA’ pochodzi również od słowa K’UWA, które oznacza: nasz pokarm. A kiedy mówimy PAXK’UWA, to dosłownie mówimy NASZE ŚWIĘTO PAX, szesnastego miesiąca naszego 365-dniowego kalendarza Maya Ab’ (Haab’), w którym zawsze przypada to święte święto Nitz’ Upam Q’ij, Paxkua’.

ZWIĄZEK PAXKUA’ Z ASTRONOMIĄ
Nasi przodkowie Majowie, którzy wynaleźli naukę astronomii, odkryli już w starożytności zjawisko przesilenia zimowego, czwartej pory roku rolniczego trwającego 365 dni.

Bardzo ważne zjawisko astronomiczne, w którym energiczny i zwycięski KINICH AJAW (Słońce) rzuca swoje potężne promienie na piramidy Waxaqtun, Tikal, Zamek w Chichén Itzá, Mayapán, Dzibilchaltún, Oxkintok, Uxmal, dzieląc je na dwie doskonałe połowy: jedna światła i jedna cienia, obwieszczając w ten sposób p punktualnie nadejście zimy oraz dzień NITZ’ U’PAM Q’IJ (najkrótszy dzień w roku trwający tylko 10 godzin i 52 minuty, po którym następuje N’IM U’PAM AQ’AB’ (najdłuższa noc w roku trwająca 13 godzin i 9 minut).
Dla naszych mądrych przodków zjawisko przesilenia zimowego było wielką bramą do świata duchowego i do wszystkich wszechświatów; i był to dzień bardzo lubiany i obchodzony w wielkim stylu przez nasze babcie i dziadków, ze względu na wielke potężne energii emitowane w tym szczególnym dniu.

FORMA ŚWIĘTOWANIA NITZ’ UPAM Q’IJ I PAXKUA’.
Aby uczcić święto NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’, nasi przodkowie robili półkoliste Perolez gliny i z kolorowego płótna, do których wkładali Pom lub świece i zawieszali je jak pochodnie na wysokim prostym słupie, który był posadowiony w ziemi, zwykle we wschodnim rogu N’im Ja’ (głównego domu), aby świecił podczas nocy PAX, te perole lub pochodnie Majów były symbolem zapowiadającym nadejście świetlistych Tepew, Q’uq Kumatz, Quetzalcoaltl i Kukulkan, a także zimy i lata w każdym domu Majów.

Chachal (naszyjnik) Słońca Paxkua’.
Brali też owoce tamaryndowca, pomarańcze, czerwone i żółte manzanillo i z nich zrobili duże i długie naszyjniki, aby ozdobić wnętrza swoich domów, naszyjniki te reprezentowały etapy i podróż dziadka Słońca podczas rolniczego świeckiego roku Majów, który liczył 365 dni.
A jako dywan dla swoich domów używali igieł sosnowych i mchu, które przedstawiały dom, rodzinę i dom Majów jako integralną część matki natury.
Ulubionym napojem NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA był gorący KAB’ (poncz) wypełniony wszystkimi rodzajami owoców i cynamonem, ten pyszny napój reprezentował wszystkie witaminy i dobre życie, które przynosi Nitz’ Upam Q’ij, Paxkua’ el (przesilenie zimowe i letnie).

Podczas dnia NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’ jest zwyczaj, że wszystkie dzieci z rodziny odwiedzają swoich rodziców i starszych w NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’ przynosząc im tamale (tradycyjne danie z zawijaną masą kukurydzianą owinięte w liściach bananowca i maxana, ma znaczenie astronomiczne, chronologiczne i religijne Majów), a rodzice z kolei dają swoje tamale swoim dzieciom w atmosferze barteru przyjemności, radości i wielkiego szczęścia.
Po posiłku zwyczajowo odbywają się duże ceremonie przy świętym ogniu, z muzyką, tańcami i słuchaniem opowieści i doświadczeń babć i dziadków Majów.

NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’ I JEDNOŚĆ MAJÓW
Majowie, którzy żyli w ubóstwie i nie mieli środków na zrobienie tamales, aby uczcić NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’, (przesilenie zimowe i letnie) święto Kinich Ajaw; organizowali się, aby się przebrać i zatańczyć taniec zwany: Q’achlib’ lub Achlib’ (Nasza rodzina) i wychodzili odwiedzać dom po domu w długą noc PAXKUA’.
Po przybyciu do każdego domu mówili Q’achlib’ yax julik’ (rodzino już przybyliśmy) i tańczyli taniec Q’achlib’ w patio lub korytarzu każdego odwiedzanego domu, na koniec swojego występu pokornie dziękowali za to, że ich przyjęli, a właściciel odwiedzanego domu wyciągał talerz pełen tamales i podawał im mówiąc: Q’achlib’ Tiijá Jun sub’ alaq’ rech Paxkua’ (Nasza rodzina ma i je tamale z Paxkua’ (przesilenie zimowe i letnie), brali je i szli do innego domu. Biedni zbierali wszystkie tamale, jakie mogli w długą noc NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’ i o świcie rozdzielali je w równych ilościach między całą grupę, która tańczyła, która towarzyszyła i współpracowała, aby pójść i odwiedzić każdy dom. Wszyscy członkowie Q’achlib’ zabrali do domu określoną ilość pysznych Paches (tamales), aby zjeść i świętować NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’ ze swoimi rodzinami.
Nikt nie pozostał bez zjedzenia NITZ’ UPAM Q’IJ, PAXKUA’ tamales, bogaci i biedni, wszyscy bez wyjątku mogli świętować; wspaniały i niezwykły zwyczaj z głęboką mądrością jedności Majów, który uczy nas, że Majowie nie są wyobcowanym, egoistycznym i indywidualistycznym ludem, ale że jesteśmy ludem zjednoczonym, wspólnotowym i społecznym.

Informacje i zdjęcie z: https://mayatecum.com/paxcua/

Więcej informacji przeczytasz w języku hiszpańskim pod podanym powyżej odnośnikiem.