Historia Waqxakib’ (8) B’atz’
Historia Waqxakib’ (8) B’atz
Co dwieście sześćdziesiąt dni obchodzony jest Waqxaqib’ (8) B’atz, święty nowy rok Majów, aby przypomnieć sobie i przeżyć narodziny dwudziestu świętych naguali naszego świętego kalendarza Cholq’ij i naszych pierwszych rodziców, naszych pierwszych przodków Majów.
Pochodzenie tego świętego i uroczystego święta Waqxakib’ (8) B’atz sięga czasów sprzed stworzenia wszechświata i wszystkich żywych istot na ziemi. Księga Chilam B’alam de Chumayel ludu Majów jukateckich mówi nam, że przed stworzeniem istot z kukurydzy, 20 świętych naguali miesiąca Majów świętego kalendarza Cholq’ij narodziło się w boskim i kosmicznym wymiarze duchowym.
Pierwszym, który się urodził był dzień Jun (1) B’atz’, pierwszy blok trwa aż do Oxlajuj (13) Aq’ab’al, pierwsza trecena (13 dni), a następnie od Jun (1) K’at kontynuacja, aby osiągnąć Wukub’ (7) Tz’i; ten drugi blok ma siedem dni. Dodając blok siedmiu dni i blok trzynastu dni daje dwadzieścia dni pierwszego Winaq’ (święty miesiąc Majów), w którym urodziło się dwadzieścia nawali i każdy z nich tworzy ważną część wszechświata.
Narodziny dwudziestu Nawali, świętego miesiąca Majów, dwudziestu dni, zgodnie z Chilam B’alam z Chumayel mówi nam: Kiedy Świat się obudził, uprzednio narodziły się nawale dni, tworząc 20-dniowy miesiąc, to jest pochodzenie powiedział Oxlajuj (13) Oc (Tz’i’), ten (pies) z trzynastoma stopami. Zdarzyło się, że dopasował swoje stopy i odszedł ze wschodu, gdzie rodzi się Dziadek Słońce, rodząc miesiąc, stworzył to, co nazywa się „dzień” i stworzył to, co nazywa się „Niebo i Ziemia”, w kolejności: Woda, Ziemia, Kamienie, Drzewa i Zwierzęta.
W Jun (1) B’atz’ on czerpał z siebie swoją boskość i uczynił niebo i ziemię.
W Kieb’ (2) B’e zrobił pierwsze stopnie, aby zejść na środek nieba i na środek wody. Nie było tam gruntu, kamieni ani drzew.
W Oxib’ (3) AJ stworzył wszystkie istoty, mnogość istot, elementy niebios i elementy morza i ziemi w obfitości.
W Kejeb’ (4) I’X stało się tak, że Niebo i Ziemia skłaniały się ku sobie, objawiając świętą więź, która łączy Świat Niebiański z naszą Matką Ziemią.
W Job’ (5) Tz’ikin doszło do tego, że przyszedł dobrobyt, bo wszystko zaczęło pracować.
W Waqib’ (6) Ajmaq doszło do tego, że uczynił pierwsze światło i tak doszło do tego, że była jasność tam, gdzie nie było ani Słońca, ani Księżyca.
W Wukub’ (7) N’oj stało się tak, że uczynił mądrość, naukę, inteligencję i wiedzę. W tym dniu nastąpiły narodziny pierwszej ziemi w miejscu, w którym wcześniej nie istniała dla ludzkości, w wyniku aktu boskiego stworzenia.
W Waqxaqib’ (8) Tijax ułożył swoje dłonie i stopy i umocował je na ziemi.
W B’elejeb’ (9) Kawoq po raz pierwszy próbował piorunów i burz.
W Lajuj (10) Ajpu ogłosił jasność i sprawił, że odeszła ciemność.
W Junlajuj (11) Imox stworzył kamienie i drzewa, zrobił to wewnątrz Słońca.
W dniu Kab’lajuj (12) IQ’ stało się tak, że stworzył wiatr. I dlatego nazywany jest IQ’, Wielkim Duchem, ponieważ nie ma w nim śmierci.
Na Oxlajuj (13) Aq’ab’al stało się, że wziął wodę i zwilżył ziemię i ukształtował ciało człowieka.
W Jun (1) K’at doszło do tego, że jego determinacja została złamana z powodu zła, które stworzył.
W Kieb’ (2) Kan stało się tak, że pojawiło się zło i zostało dostrzeżone w oczach ludzi.
Na Oxib’ (3) Kame stało się, że wynalazł pierwszą śmierć.
W dniu Kejeb’ (4) Kej, tkanie życia zostało zakończone obecnością zwierząt na ziemi. W tym dniu przybył duch.
W dniu Job’ (5) Q’anil stworzył wielki kanał (odpływ wody) z wielkiej laguny morskiej. W tym dniu zostały stworzone nasiona i owoce.
W Waqib’ (6) Toj doszło do tego, że wszystkie doliny zostały wypełnione ziemią, kiedy świat jeszcze się nie obudził.
W Wuqub’ (7) Tz’i’ została stworzona równowaga życia, prawo i sprawiedliwość i przyszło słowo.
A potem zamierzali przetestować te dni. I powiedzieli w ten sposób: trzynaście i siedem w grupie. Mówili to po to, aby ich głos zabrzmiał, gdy pierwsze Słońce i Dzień zapyta ich o pochodzenie. Stworzywszy cały wszechświat i matkę naturę, nasi stwórcy postanowili stworzyć człowieka z Kukurydzy, po przejściu trzech innych prób stworzenia.
Święta księga Majów, Pop Wuj, mówi nam co następuje o stworzeniu naszych pierwszych rodziców Majów:
To są imiona pierwszych ludzi, którzy zostali stworzeni i uformowani: pierwszym człowiekiem był B’alam-Quiché, drugim B’alam-Acab’, trzecim B’alam Majucutaj, a czwartym Iqui-B’alam. Imiona ich żon to: Kaja’ Paluná, Ch’onimajá, Tz’ununijá i Q’akixajá.
Tworzą oni pierwsze cztery pary stworzone z Kukurydzy przez Tepeu i Q’uq’umatz’ oraz przez wielką babkę stwórczynię Ixmukané i wielkiego dziadka stwórcę Ixpiyak’ok, zmielili świętą kukurydzę znalezioną w Paxil i Kayalá i przyniesioną przez zwierzęta, aby stworzyć ciała czterech par, i każdej parze stwórcy przypisali ich nawal, a ich przewodnikami po ich ścieżkach byli Tojíl, Awilix, Q’aq’awitz i Majukutae.
To wielkie wydarzenie miało miejsce w Tulan Siwan, w Siwan Tolonic w dolinie dzisiejszego San Andrés Sajkabajá na północy Gwatemali Quiché, gdzie zgodnie z ustną wiedzą naszych mędrców znajduje się góra Ch’uisaq’irib’al, co możemy tłumaczyć jako Góra Świtu.
W Ch’uisaq’irib’al znajduje się serce pochodzenia ludu Majów, miejsce korzenia i pnia trzydziestu ludów, gałęzi znanych jako lud Majów Quiché, lud Majów Q’ekchí, lud Majów Chortí, lud Majów Mam, lud Majów K’aqchikel i wszystkie inne ludy Majów, które zamieszkują terytorium Gwatemali, południowo-wschodni Meksyk, Belize, część Hondurasu, Salwadoru, Nikaragui aż do północnej Kostaryki.
Obchody świętego Waqxaqib’ (8) B’atz’ świętego nowego roku Majów upamiętniają te wielkie boskie, duchowe, kosmiczne, fizyczne, mentalne i emocjonalne wydarzenia, które pozostały w praktykach oporu Ludu Majów i są potwierdzone przez dokumenty historyczne Popol Wuj, Titulo de Totonicapán, El Chilam Ba’lam i inne.
W Gwatemali, na przykład, uroczystości Majów, takie jak Waqxakib’ (8) B’atz, pozostały jako znak odtworzenia i przetrwania w obliczu różnych momentów ucisku i wyzysku, przez które przeszliśmy. To odtworzenie zdołało pozostawić nam wielkie dziedzictwo wiedzy o kosmosie, odzyskanie zasad, które zdołały odrzucić kolonializm opresyjnego systemu.
Nawet zubożali, nawet zmarginalizowani, nawet wykluczeni, możemy powiedzieć całemu światu, że odtworzenie ludu Majów proponuje współistnienie kosmosu jako system życia praktykowany w Utz’ilaj K’aslemal – Dobrym Życiu, które promuje równowagę życia nie tylko dla ludu Majów, ale dla reszty wszystkich ludów.
Dlatego też 14 Zotz’ tego roku 12 Noj 5152 (3 maja 2024) w różnych częściach Siwan Tinamit na terytorium Majów będzie ponownie obchodzony chwalebny Waqxaqib’ B’atz’ jako podstawa wzajemności ludów, gdzie zostanie otwarty nowy etap świętego czasu i gdzie zostanie otwarta wiedza, aby iść z czasem świętej duchowości Majów.
Dziękujemy wszystkim ludom Majów, córkom i synom świętego czasu, którzy jednoczą się i organizują się na to wielkie wydarzenie co 260 dni, aby zadeklarować, że święte nawale oraz nasze babcie i dziadkowie żyją we wszechświecie, w naszych życiach i w naszych obecnych praktykach duchowych, które choć zrodziły się w starożytności, w dawnych czasach, dziś odradzają się, umacniają poprzez świętowanie świętego Waqxakib’ B’atz przewodnika Utz’ilaj K’aslemal, Raxnaquil K’aslemal, Dobrego Życia.
Z całego serca życzymy Wam Sib’alaj Utz’il (szczęśliwego) Waqxaqib’ B’atz; świętego nowego roku nowej ery Majów, niech nasza kosmiczna wiedza zostanie odnowiona, niech nasze kosmiczne odczuwanie, nasze kosmiczne poznawanie i nasze kosmiczne wspólne życie zostanie wzmocnione! To jest nasz xuculem i mejelem dla wszystkich.
Z poważaniem: www.MayaTecum.com Organizacja Edukacyjna Majów.
Wdzięczni za pomoc naszych braci i sióstr z Wuqub’ Kej.
Mój przekład na podstawie artykułu ze strony Maya Tecum znajdującego się pod podanym poniżej adresem. Są to w dużej mierze zapisy starożytnych ksiąg Majów przełożone pierwotnie na język hiszpański, więc proszę o wyrozumiałość, treść przekazałem najlepiej jak potrafię. Jeśli chcesz opublikować powyższe treści proszę o podanie źródła, w szególności poniższego linka:
